چگونگی عمل تبخیر

حتماً بارها متوجه شده‌اید که قطرات باران چند ساعت پس از بارش کاملاً از روی زمین محو می‌شوند. در واقع این آب‌ها به بخار تبدیل می‌شوند و به هوا می‌روند. به عمل تبدیل آب به بخار، تبخیر می‌گویند.

حال ببینیم عمل تبخیر چگونه صورت می‌گیرد. هر ماده‌ای از ذرّات ریزی به نام مولکول تشکیل شده است. بین مولکول‌ها نیروی جاذبه‌ای وجود دارد که آنها را کنار یکدیگر نگه می‌دارد.

اگر حرارت دادن مایع ادامه پیدا کند، حرکت مولکول‌ها بیشتر و سریعتر می‌شود. وقتی نیروی دافعه ناشی از حرکت سریع مولکول‌ها بیشتر از نیروی جاذبه بین مولکولی می‌شود، مولکول‌ها آزاد شده، در هوا پخش می‌شوند. به این ترتیب، مایع به بخار تبدیل می‌شود

از سوی دیگر، جنبش مولکول‌ها باعث به وجود آمدن نیروی دافعه در میان آنها می‌شود. تا زمانی که نیروی جاذبه بین مولکول‌ها بیشتر از نیروی دافعه باشد، ماده به حالت جامد باقی می‌ماند. وقتی ماده گرم می‌شود، مولکول‌های آن انرژی گرمایی را جذب می‌کنند و سرعت حرکت‌شان بیشتر می‌شود. افزایش حرکت مولکول‌ها باعث برهم زدن نیروی جاذبه می‌شود؛ در نتیجه مولکول‌ها از هم جدا می‌شوند. وقتی نیروی دافعه حاصل از جنبش مولکول‌ها با نیروی جاذبه بین مولکولی برابر می‌شود، ماده از حالت جامد به حالت مایع در می‌آید.

به عمل آزاد شدن مولکول‌ها از سطح مایع و ورودشان به هوا،تبخیر می‌گویند. تبخیر در هر دمایی صورت می‌گیرد.

اگر حرارت دادن مایع ادامه پیدا کند، حرکت مولکول‌ها بیشتر و سریعتر می‌شود. وقتی نیروی دافعه ناشی از حرکت سریع مولکول‌ها بیشتر از نیروی جاذبه بین مولکولی می‌شود، مولکول‌ها آزاد شده، در هوا پخش می‌شوند. به این ترتیب،مایع به بخار تبدیل می‌شود. به عمل آزاد شدن مولکول‌ها از سطح مایع و ورودشان به هوا، تبخیر می‌گویند. تبخیر در هر دمایی صورت می‌گیرد.

لباس خیس نیز به همین شکل خشک می‌شود. میزان تبخیر با بالا رفتن دما افزایش می‌یابد. لباس‌های خیسی که در معرض نور خورشید قرار دارند، سریعتر از لباس‌هایی که در سایه‌ای خشک می‌شوند؛ چرا که هر چه دما بالاتر می‌رود، جنبش مولکولی بیشتر می‌شود و عمل تبخیر نیز سریعتر انجام می‌گیرد. میزان تبخیر در هوای خشک نیز افرایش می‌یابد. به همین دلیل است که لباس‌های خیس در هوای خشک و آفتابی سریعتر از هوای مرطوب و ابری خشک می‌شوند.